Excursie Kopenhagen
In oktober organiseerde LG Architecten samen met het bevriende bureau Bogaerds Architecten voor beide teams een excursie naar Kopenhagen, Denemarken. Een inspirerend bezoek waarbij de (publieke) inrichting en uiteenlopende architectuur van de stad flink onder de loep is genomen.
Dag 1: stadstour Public Spaces
De tour begon met een stadswandeling begeleid door architect en stedenbouwkundige Louise Grassov. Met haar in Kopenhagen gevestigde bureau Schulze+Grassov brengt ze de kernelementen van stedelijk ontwerp (landschap, architectuur en mobiliteit) samen in één alomvattende en nieuwe benadering van stadsplanning. Binnen haar werkwijze gelooft zij dat alle succesvolle projecten de kaders van het publieke domein op de eerste plaats zetten met een aanpak waarbij de begane grond de sleutel is. Het realiseren van een goed publiek domein vormt volgens haar de motor van de ontwikkeling van toekomstige buurten en steden. Op deze manier daagt Grassov voortdurend de standaard manier van ontwerpen en bouwen uit en gelooft zij dat haar aanpak nieuwe waarde toevoegt aan de beleving van de stad en het dagelijks leven.
Tijdens de wandeltocht nam Grassov ons mee naar voornamelijk het historische gedeelte van de stad. Met concrete voorbeelden van publieke ruimtes in dit gebied werd duidelijk hoe de binnenstad in de jaren heen is getransformeerd van autostad, naar een mensenstad met de auto als gast. Dit allemaal zonder groot masterplan, maar juist door kleine ingrepen. Door de positieve resultaten op kleine schaal werd stapsgewijs de gehele stad onder handen genomen. Een succesvolle aanpak waarbij grotere publieke en politieke discussies voorkomen werden, met een levendige en waardevolle binnenstad als resultaat.
De rondleiding eindigde bij de Frederiksborggade: een goed voorbeeld van zo’n succesvol getransformeerd gebied. Wat eerst een plein zonder identiteit en programma was, is tegenwoordig een levendige plek waar je de hele dag door zou kunnen brengen met horeca, sport en natuur. Hierbij nam niet de overheid, maar een ontwikkelaar met pandjes rondom het plein het voortouw door de Versmarkt/TorvehallerneKBH te realiseren. Door het succes van deze foodhall zag ook de gemeente de meerwaarde van dit gebied in. Niet alleen het plein, maar hele gebied werd aangepakt, doordat de gemeente het aangrenzende plein ging herontwikkelen.
Een uitstekend voorbeeld van het creëren van meerwaarde (de panden van de ontwikkelaar stegen in waarde door het succes van het gebied) door eerst te investeren. Niet alleen door de gemeente, maar juist ook door ondernemers en bewoners. Extra mooi is dat deze investering niet alleen het plein, maar juist ook die van het omliggende gebied tot stand heeft gebracht.
Dag 2: fietsroute Gebiedsontwikkeling
Op de tweede dag werd de excursie op de fiets vervolgd. Tijdens de tocht stond het thema ‘gebiedsontwikkeling’ centraal, met een route door de gebieden Sydhavnen, Amager Vest, Ørestad en Amager strandpark. In deze gebieden vlakbij het centrum van de stad werd onder andere de transformatie van industrie- en havengebieden langs de kust naar recreatiegebieden duidelijk door middel van speelse steigers, natuurzwembaden, kunstmatige lagunes en een skibaan bovenop een energiecentrale.
Maar ook volledig nieuw ontwikkelde gebieden zoals Ørestad, waarin in tien jaar tijd 10.000 nieuwe woningen gerealiseerd zijn met enkele iconen van onder andere Bjarke Ingels Group (BIG) en het grootste winkelcentrum van Denemarken. In dit gebied is geen sprake van verdichting, maar stadsuitbreiding.
Dag 3: iconen
De derde en laatste dag startten we met een bezoek aan de studentenwoning Tietgenkollegiet, ontworpen door Lundgaard & Tranberg Arkitekter. Het zeven verdiepingen hoge, cirkelvormige gebouw met 360 kamers beschikt onder meer over een grote binnenplaats, en twee gemeenschappelijke ruimtes voor iedere wooneenheid: een zwevende keuken en een multifunctionele, multimediale kamer voor studie en ontspanning.
Gevolgd door een bezoek aan Christianhavn, inclusief een klim naar de top van de Verlosserskerk, voor een prachtig uitzicht over de hele stad. Tegenwoordig is de wijk een bloeiend cultureel centrum met een grote hoeveelheid topmusea en theaters. Hierbij mocht Christiania niet uitblijven: een zelfverklaarde, onafhankelijke vrijstad die in 1971 werd gesticht als een anarchistisch antwoord op de mainstream cultuur met cafés, bars en winkels die in deze zelfstandige enclave gevestigd zijn.
Uiteraard mocht er binnen deze reis ook geen Nederlands ontwerp ontbreken. De excursie werd dan ook afgesloten met een bezoek aan BLOX van OMA. Het eerste project in Denemarken van het bureau en volgens hen een lineaire weergave van de principes van het Deense modernisme: ‘monumentaliteit, eenvoud en beleefdheid’. Een multifunctioneel gebouw met publieke ruimtes, een havenpromenade, bruggen, een café/restaurant met terras, fitness center, appartementen en een speeltuin.
Het eind van een geslaagde reis, met een hoop nieuwe inspiratie en ideeën als resultaat. LG architecten bedankt graag Louise Grassov van Schulze+Grassov voor de rondleiding door haar stad en het team van Bogaerds Architecten voor het fijne gezelschap!
